Lào Cai: Siết chặt quản lý xe khách mang phù hiệu hợp đồng

Với 3 điểm du lịch lý tưởng, tình hình vận tải hành khách tại Lào Cai cũng ngày càng trở nên sôi động và phức tạp hơn.

Vướng nhất là xe hợp đồng

Với 3 điểm du lịch lý tưởng gồm đỉnh Fansipan - Nóc nhà của Đông Dương, Khu bảo tồn thiên nhiên Hoàng Liên Sơn, Khu du lịch quốc gia Sa Pa, Lào Cai là địa phương có sức cuốn hút rất lớn đối với du khách trong và ngoài nước. Chính vì vậy, tình hình vận tải hành khách cũng ngày càng trở nên sôi động và phức tạp hơn.

Trao đổi với Tạp chí GTVT, Phó Giám đốc Sở GTVT Lào Cai Nguyễn Văn Thạo cho biết, số lượng xe hợp đồng vận chuyển hành khách từ thành phố Lào Cai đi Sapa cũng như du khách trong và ngoài nước đến với Lào Cai, khu du lịch Sa Pa là rất lớn. Trước hoạt động của loại hình vận tải này, công tác quản lý hoạt động vận tải hành khách gặp rất nhiều khó khăn khi những quy định về điều kiện để xe hợp đồng được phép hoạt động tương đối dễ dàng. Đi kèm với đó là tình trạng xe khách trá hình (xe hợp đồng chạy vòng vo đón khách; xe chở khách theo hợp đồng hợp đồng hoạt động như xe khách tuyến cố định…). Trước tình hình trên, Sở GTVT Lào Cai đã mở tuyến xe buýt kết nối từ trung tâm Tp. Lào Cai đi Sa Pa nhằm đảm bảo an ninh trật tự xã hội và TTATGT.

"Khi tổ chức 2 tuyến xe buýt này, chúng tôi đã phải chịu nhiều sức ép từ loại hình vận tải khách bằng xe cá nhân, xe hợp đồng, họ phản ứng rất quyết liệt. Thậm chí, ngay từ lúc cắt băng khai trương, chúng tôi đã nhận được hàng loạt tin nhắn dọa dẫm. Cùng với đó, các thông tin biển báo dọc tuyến trong những ngày đầu hoạt động cũng bị xóa hết. Các đối tượng dùng đủ mọi chiêu trò để cản trở hoạt động của tuyến buýt" - Phó Giám đốc Nguyễn Văn Thạo chia sẻ.

Giải pháp mở tuyến xe buýt kết nối từ trung tâm Tp. Lào Cai đi Sa Pa đã giúp triệt tiêu các loại xe dù trên địa bàn tỉnh Lào Cai

Đến nay, nhờ sự vào cuộc chỉ đạo quyết liệt của Cấp ủy, Chính quyền, các ngành chức năng và của cả hệ thống chính trị địa phương, hoạt động của tuyến xe buýt đã đi vào ổn định và cơ bản đã triệt tiêu các loại xe dù trên tuyến Lào Cai - Sa Pa và ngược lại. Cùng với đó, các tuyến xe khách cố định cũng dần được kiểm soát chặt chẽ và hoạt động nghiêm chỉnh. Những nỗ lực của cơ quan chức năng địa phương đã nhận được sự ủng hộ rất lớn từ nhân dân cũng như khách du lịch khi họ không còn phải chịu cảnh ngồi trên các xe chạy vòng vo đợi đủ khách tại quảng trường ga Lào Cai. Chính vì vậy, bức tranh về vận tải của Lào Cai đã có những chuyển biến tích cực, góp phần tạo nên diện mạo của đô thị loại 2, tương lai gần Thành phố Lào Cai là đô thị loại 1 ngày càng tươi sáng hơn.

Tuy nhiên, hiện nay trên địa bàn tỉnh Lào Cai vẫn còn tồn tại những vấn đề bức xúc trong vận tải liên quan đến xe khách hợp đồng do Sở GTVT các tỉnh khác cấp phù hiệu chạy liên tỉnh đến Lào Cai, trong đó có cả tình trạng 1 xe khách mang 2 phù hiệu. Những xe này vừa chạy tuyến cố định, vừa chạy hợp đồng. Dù các địa phương khác thực hiện cấp phép cho những xe này là đúng theo quy định nhưng việc cấp một xe khách 2 phù hiệu rất khó khăn trong việc kiểm tra, sử lý.

Ông Thạo cho biết, xe vận chuyển hành khách theo hợp đồng thì cần phải có quy định cụ thể về Biểu mẫu hợp đồng và danh sách hành khách kèm theo hợp đồng. Hợp đồng và danh sách hành khách phải là bản in, không được viết tay, có số chứng minh nhân dân hoăc thẻ căn cước trong sanh sách hành khách để đối chiếu (trừ khách chưa đủ tuổi làm chứng minh nhân dân), có chữ ký, con dấu của đơn vị vận tải, đơn vị hợp đồng và giao cho lái xe trước khi thực hiện hợp đồng, chứ không thể để tình trạng xe khách toàn sử dụng hợp đồng ký sẵn như hiện nay. Danh sách khách từ xe hợp đồng nói trên Chủ xe (Đơn vị vận tải) phải gửi qua thư điện tử của Sở GTVT nơi cấp phù hiệu trước 30 phút khi thực hiện chuyến hợp đồng.

Việc phát hiện, xử lý các xe khách trá hình cần có sự phối hợp của Sở GTVT các tỉnh liên quan (nơi cấp phù hiệu, trực tiếp quản lý phương tiện)

"Việc phát hiện, xử lý các xe khách trá hình (xe có phù hiệu XE HỢP ĐỒNG nhưng hoạt động giống như xe chở khách theo tuyến cố định) cần có sự phối hợp của Sở GTVT các tỉnh liên quan (nơi cấp phù hiệu, trực tiếp quản lý phương tiện). Rất nhiều xe khách trá hình không bị ngăn chặn ngay từ các địa phương khác trước khi đến tỉnh Lào Cai và chỉ các lực lượng chức năng tỉnh Lào Cai tìm cách ngăn chặn xe trá hình trên địa phương mình nhưng khó phát hiện. Hiện tại ở thị trấn Sa Pa quá tải những ngày nghỉ cuối tuần, phải dùng đến cả sân vận động, trường học để làm nơi đỗ xe hợp đồng vì Thị trấn Sa Pa đang quy hoạch xây dựng thêm, xây dựng lại bến xe, bãi đỗ. Ngay cả đã tổ chức tuyến xe buýt từ thị trấn Sa Pa đi cáp treo Fansipan để giảm tải nhưng cũng vẫn chưa đáp ứng được" - ông Thạo cho biết.

Theo tìm hiểu của Tạp chí GTVT, xe khách tuyến cố định được quản lý hoạt động tương đối ổn định, với taxi thì Sở GTVT của địa phương có đủ thẩm quyền để xử lý. Nhưng với xe hợp đồng thì do thủ tục đăng ký dễ dàng và chồng chéo trong công tác quản lý nên đã tạo ra khó khăn rất lớn trong quản lý nhà nước về kinh doanh vận tải. Chính vì vậy, việc "khép cửa" để siết chặt loại hình vận tải này vẫn là một bài toán khó cần củng cố có thêm các quy định và chế tài pháp lý chặt chẽ hơn.

Cần chế tài đủ mạnh

Ông Phạm Tiến Quỳnh - Trưởng phòng Vận tải, Sở GTVT Lào Cai cho biết, Sở GTVT tỉnh rất quyết liệt phát hiện và xử lý các loại xe vận tải hành khách theo hợp đồng và xe vận tải khách du lịch. Đây là loại hình phổ biến đang được lợi dụng để kinh doanh chở khách sai quy định.

Trên cơ sở đó, các phòng, ban chuyên môn của Sở GTVT Lào Cai đã nghiên cứu kỹ lưỡng, chi tiết thực trạng cũng như giải pháp ngăn chặn để đóng góp ý kiến trong dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều trong Nghị định 86/2014 của Chính phủ về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng ô tô. Sở GTVT tỉnh Lào Cai báo cáo UBND tỉnh kiến nghị với Chính phủ và Bộ GTVT sớm xem xét, bổ sung quy định chặt chẽ hơn đối với các loại xe khách trá hình này để tăng cường hiệu lực quản lý kinh doanh vận tải hành khách, đảm bảo có đủ chế tài ngăn chặn hiệu quả tình trạng xe dù.

Cần thêm chế tài đủ mạnh để siết chặt quản lý xe khách mang phù hiệu hợp đồng

Những giải pháp mà Sở GTVT tỉnh Lào Cai đưa ra nhấn mạnh đến việc thành lập Trang thông tin, kết nối dữ liệu dùng chung trên toàn quốc nhằm tra cứu các thông tin về hợp đồng vận chuyển như số lượng hành khách, địa điểm nơi đi, nơi đến..., đồng thời quy định cụ thể về biểu mẫu danh sách khách trên xe hợp đồng vận chuyển hành khách.

Bên cạnh đó, trước khi thực hiện hợp đồng, đơn vị kinh doanh vận tải phải gửi Thông báo hợp đồng vận chuyển (bao gồm cả hợp đồng với xe có trọng tải thiết kế dưới 10 hành khách) qua hộp thư điện tử cho các Sở GTVT có liên quan. Trong đó phải có đủ các nội dung như: danh sách hành khách. hành trình chạy xe, điểm đón, trả khách,... và các nội dung khác liên quan đến chuyến xe hợp đồng để đảm bảo việc quản lý, kiểm tra. Việc gửi Thông báo hợp đồng qua hộp thư điện tử, không thông báo bằng văn bản giấy là để tránh đổ lỗi cho văn bản đến Sở GTVT muộn hoặc không đến do lỗi của bưu điện, nhưng thực chất là đơn vị vận tải cố tình không gửi.

Liên quan đến bức xúc về xe khách mang 2 phù hiệu, quan điểm Sở GTVT Lào Cai cho rằng: “Xe đang tham gia khai thác vận tải hành khách tuyến cố định, nếu có nhu cầu vận chuyển hành khách theo hợp đồng thì doanh nghiệp, hợp tác xã phải có văn bản gửi Sở GTVT đề nghị cấp phù hiệu xe hợp đồng. Khi nhận phù hiệu xe hợp đồng thì doanh nghiệp, hợp tác xã phải nộp lại phù hiệu xe chạy tuyến cố định”.

Sở GTVT Lào Cai cũng kiến nghị Chính phủ và Bộ GTVT nghiên cứu sửa đổi, bổ sung chế tài mạnh hơn nữa nhằm răn đe, hạn chế đối với các vi phạm trong vận tải hành khách. Bổ sung chế tài thật nghiêm để xử lý đối với phương tiện chở khách theo hợp đồng mà trong hợp đồng vận chuyển không đúng quy định, Hợp đồng vận chuyển khống, ghi không đầy đủ nội dung quy định, không thực hiện việc gửi thông tin hợp đồng vận chuyển tới Sở GTVT trước khi thực hiện hợp đồng...

Ngoài ra, các loại xe này phải dán trên thành xe cụm chữ in hoa "XE HỢP ĐỒNG", "XE DU LỊCH" với bề dày chữ 15mm, chiều cao chữ 150mm để hành khách đi xe và các lực lượng chức năng dễ dàng phân biệt các loại xe này với các hình thức kinh doanh vận tải khác, nhất là với xe khách chạy tuyến cố định.