Hậu trường 'dẫn đường' chuyên cơ của Tổng thống Mỹ

Chuyên cơ của Tổng thống Mỹ hạ cánh ở Đà Nẵng. Ảnh: Đức Đồng.

Trong Tuần lễ cấp cao APEC 2017 (ngày 6-11/11), có 24 chuyên cơ (21 chiếc chở lãnh đạo các nền kinh tế thành viên và 3 quan sát viên) hạ cánh xuống sân bay quốc tế Đà Nẵng, cùng hàng chục máy bay chở tùy tùng, doanh nhân... 

Mỗi ngày sân bay Đà Nẵng có khoảng 220 chuyến bay cất, hạ cánh nên phải huy động thêm 4 bãi đỗ của quân đội. Vị trí đỗ máy bay trong dịp APEC là 75, tăng thêm 50 chỗ so với ngày thường.

Đảm trách nhiệm vụ dẫn đường cho các máy bay trên vùng trời miền Trung là đội ngũ cán bộ, nhân viên kiểm soát viên không lưu tại Trung tâm Kiểm soát tiếp cận - sân bay Đà Nẵng. Đơn vị này đã tăng cường gần 20 người, tăng thêm 5 người mỗi ca trực so với ngày thường.

Do số lượng máy bay đông đảo, lại đến dồn dập, để tránh nhầm lẫn đơn vị quản lý bay phải vẽ sa bàn vị trí đỗ, giả định từng máy bay theo logo. Và dù lịch trình bay được lên kế hoạch kỹ lưỡng, song vẫn có tình huống phát sinh.

Ngoài chuyên cơ Air Force One chở Tổng thống Donald Trump đến Đà Nẵng, phía Mỹ còn có một chuyên cơ chở ngoại trưởng và đoàn tùy tùng có màu sắc, số hiệu giống hệt chiếc chở Tổng thống. Chiếc này được Mỹ bố trí hạ cánh tại sân bay Đà Nẵng trước chuyên cơ của Tổng thống 15 phút. 

Khi đi Hà Nội, theo lịch trình ban đầu, Air Force One chở Tổng thống Donald Trump rời sân bay Đà Nẵng lúc 16h ngày 11/11. Tuy nhiên, trước khi bay phía Mỹ gửi lịch trình đến cơ quan không lưu thông báo chuyên cơ Air Force One sẽ bay ngược về sân bay Tân Sơn Nhất rồi mới ra Hà Nội.

Thực tế, sau khi cất cánh ở Đà Nẵng lúc 15h20, chuyên cơ chở Tổng thống Mỹ bay ngược vào phía Nam, đến vùng trời Buôn Ma Thuột trong gần một giờ rồi quay đầu ra phía Bắc. Chuyên cơ chở Ngoại trưởng Mỹ xuất phát lúc 15h40 và hạ cánh xuống Nội Bài lúc 16h55 ngày 11/11. Khoảng 20 phút sau, máy bay chở Tổng thống Mỹ mới hạ cánh, muộn hơn nửa tiếng so với dự kiến. 

"Khi nhận thông tin từ phía Mỹ, chúng tôi khá bất ngờ vì hiếm có trường hợp máy bay từ Đà Nẵng bay ngược vào phía Nam rồi mới ra phía Bắc, song chúng tôi tôn trọng yêu cầu của họ. Để đảm bảo an toàn cho chuyên cơ, họ có nhiều kế hoạch", một kiểm soát viên không lưu cho hay. 

Trước đó khi đến Đà Nẵng, theo lịch trình chiếc Air Force One của Tổng thống Mỹ hạ cánh trước chuyên cơ của Chủ tịch Trung Quốc 35 phút. Nhưng máy bay của Thủ tướng Campuchia (đến dự Đối thoại cấp cao APEC-ASEAN) do bay chậm 50 phút nên hạ cánh gần cùng thời điểm với chuyên cơ Mỹ.

Kiểm soát viên không lưu phải hướng dẫn máy bay của Thủ tướng Hun Sen bay vòng về phía Nam và dẫn đường Air Force One hạ cánh tại khu VIP sân bay Đà Nẵng. Sau 10 phút chuyên cơ của Mỹ hạ cánh, máy bay của Thủ tướng Hun Sen đáp xuống và đỗ gần khu VIP, gần sát thời gian đến của chuyên cơ chở Chủ tịch Trung Quốc. Mặc dù thời gian máy bay hạ cánh gấp gáp, song công tác lễ tân đón tiếp diễn ra suôn sẻ. 

Việc đảm bảo an ninh cho chuyên cơ Air Force One của Tổng thống được Mỹ đòi hỏi rất cao. Phía Mỹ đã làm việc tiền trạm nhiều lần với đội ngũ không lưu, cơ trưởng của chiếc Air Force One cũng trao đổi trực tiếp với cán bộ không lưu Việt Nam về kế hoạch bay. Hai đặc vụ của Mỹ trực tiếp lên Đài kiểm soát không lưu Đà Nẵng để theo dõi quá trình bay của chiếc Air Force One. 

"Các đặc vụ làm việc chuyên nghiệp, không can thiệp vào việc điều hành bay của chúng tôi mà đứng để hỗ trợ xử lý nếu xảy ra tình huống khẩn nguy", đại diện kiểm soát không lưu Đà Nẵng cho biết và thông tin "họ hài lòng khi làm việc với đội ngũ kiểm soát viên không lưu của Việt Nam".  

Chia sẻ về việc dẫn đường cho các máy bay, đại diện kiểm soát viên không lưu Đà Nẵng cho biết, đội ngũ điều hành bay đã trải qua thời gian áp lực vì trách nhiệm được giao. Họ phải tính toán chính xác để dẫn đường cho các chuyên cơ hạ cánh đúng giờ, trong khi hoạt động bay thương mại vẫn diễn ra bình thường.

"Công việc căng thẳng song anh em thấy vui khi sân bay Đà Nẵng hoạt động nhộn nhịp chưa từng có vào dịp APEC. Khi sân bay trở lại hoạt động bình thường, chúng tôi lại có cảm giác buồn, hụt hẫng", một cán bộ không lưu nói.