Bán lẻ trực tuyến ‘vào mùa’ nhưng còn nhiều thách thức

Bán lẻ trực tuyến ‘vào mùa’ nhưng còn nhiều thách thức

Mua sắm trực tuyến ngày càng phổ cập

Theo thống kê của Consumer Conditions Scoreboard, đã có 1,61 tỷ người trên toàn cầu mua hàng trực tuyến vào năm 2016. Doanh thu bán lẻ trực tuyến trên toàn thế giới được dự kiến sẽ tăng từ 1.900 tỷ USD vào năm 2016 lên 4.060 tỷ USD năm 2020.

Các cuộc nghiên cứu mới đây cho thấy người tiêu dùng trên toàn cầu đang thay đổi thói quen mua sắm khi dành nhiều thời gian và tiền bạc cho việc mua hàng trực tuyến. Theo nghiên cứu của Consumer Conditions Scoreboard về tình hình tiêu dùng năm 2017, tỷ lệ mua sắm trực tuyến tại Liên minh châu Âu (EU) đã tăng gấp hai lần trong 10 năm qua, từ 29,7% năm 2007 lên 55% hiện nay. Hoạt động mua bán trực tuyến hiện đóng góp hơn 9% tổng doanh số bán lẻ tại châu Âu. Chỉ trong hai tháng đầu năm 2016, đã có tới 18 triệu người sử dụng mạng Internet ở khu vực Bắc Âu mua hàng trực tuyến.

Về mức chi tiêu trung bình mỗi năm cho việc mua sắm hàng hóa qua mạng, người Anh đang đứng đầu châu Âu với 1.118 EUR, tiếp sau đó là Thụy Sĩ (1.033 EUR) và Na Uy (920 EUR).

Còn ở Đức, theo số liệu mới nhất được Hiệp hội Thương mại và đặt hàng qua thư điện tử (BEVH) có trụ sở tại Berlin (Đức) cung cấp, giao dịch thương mại qua mạng Internet ở nước này đã đạt mức cao kỷ lục trong quý 2 năm nay. Trong khoảng thời gian từ tháng 4 đến tháng 6, doanh thu bán hàng trực tuyến trên mạng ở quốc gia này đã đạt 13,97 tỷ EUR, tăng khoảng 12% so với cùng kỳ năm ngoái.

Theo Bộ Thương mại Hoa Kỳ, nước này cho biết doanh thu bán lẻ trực tuyến trong quý 2 năm nay tăng 4,8% so với quý 1, lên 111,5 tỷ USD và đóng góp 8,9% trong tổng doanh thu bán lẻ. Trong năm ngoái 2016, thương mại điện tử là điểm sáng trong ngành bán lẻ của Mỹ. Thống kê cho thấy doanh thu bán hàng qua mạng trong năm 2016 đạt 394,86 tỷ USD, tăng 15,6% so với năm 2015, cũng là năm có mức tăng trưởng cao nhất kể từ 2013.

Ở châu Á-Thái Bình Dương, doanh thu từ thương mại điện tử đang đóng góp 40% tổng doanh thu thương mại điện tử trên toàn cầu trong quý I/2017, nhờ hoạt động mua sắm bùng nổ tại Trung Quốc, Nhật Bản, Australia, Hàn Quốc và Ấn Độ.

Trong khi đó, khu vực Đông Nam Á được dự báo sẽ trở thành thị trường thương mại điện tử bùng nổ tiếp theo, nhờ vào sự gia tăng của tầng lớp trung lưu cũng như mức độ phổ cập của mạng Internet.

Vẫn còn nhiều thách thức lớn

Tuy số người châu Âu mua hàng trực tuyến và nhận hàng tại nhà ngày một tăng lên, các giao dịch này không hề được đặt dưới sự kiểm soát của cơ quan chức năng. Một số sản phẩm thậm chí có thể gây nguy hiểm hoặc không phù hợp với các quy định của EU về tính an toàn.

Ủy ban châu Âu (EC) đã có những bước đi đầu tiên để kiểm soát tình trạng này. Một văn bản hướng dẫn mới được ban hành yêu cầu bất kỳ sản phẩm nào được bán trực tuyến tại thị trường EU đều phải tuân thủ các quy định pháp luật của khối này, ngay cả khi nhà sản xuất có trụ sở bên ngoài EU. Tuy nhiên, việc kiểm soát và truy xuất nguồn gốc hàng hóa trực tuyến vẫn ngày càng phức tạp.

Hơn nữa, theo số liệu của Consumer Conditions Scoreboard, có nhiều nhà bán lẻ vẫn còn do dự trong việc mở rộng các hoạt động mua bán trực tuyến, đồng thời vẫn còn lo ngại về việc bán hàng trực tuyến cho người tiêu dùng của các nước EU. Những điều lo ngại đó xuất phát từ những nguy cơ gian lận thương mại và không thanh toán tiền trong việc mua bán hàng hóa xuyên biên giới, những quy định khác nhau về mức thuế tại các nước, sự khác biệt về pháp luật trong các hợp đồng mua bán cũng như các quy định bảo vệ người tiêu dùng.

Vấn đề kiểm soát hoạt động thu thuế đối với thương mại điện tử cũng còn nhiều khó khăn. Văn phòng Kiểm toán quốc gia (NAO) của Vương quốc Anh cho biết, nước này đang thất thu tới 1 tỷ bảng (1,19 tỷ USD) tiền thuế giá trị gia tăng (VAT) mỗi năm do các hành vi gian lận hoặc sự nhầm lẫn của người bán trên các thị trường trực tuyến như eBay và Amazon.

Bên cạnh sự tiện lợi, khách hàng mua sắm và thanh toán qua mạng vẫn phải đối mặt với nhiều rủi ro, như bị tin tặc đánh cắp thông tin cá nhân. Trong tháng 4 vừa qua, Hiệp hội Viễn thông liên ngân hàng và tài chính quốc tế (SWIFT) đã phát đi thông điệp cảnh báo khách hàng nên thận trọng khi lựa chọn công ty hay cơ sở giúp truy cập hệ thống SWIFT, đồng thời cần đặc biệt lưu ý đến các thông tin cá nhân mang tính bí mật.